VİYANA - SNmedia.at/Isı çarpması, vücudun ısıyı atamaması nedeniyle vücut sıcaklığının 41 dereceye kadar çıkmasıyla oluşur. Belirtileri arasında bilinç bozukluğu, baş ağrısı, baş dönmesi, nöbet, kusma, ishal ve düşük tansiyon yer alır. Müdahale edilmediğinde birkaç saat içinde ölümcül olabilir. Vücut hızla soğutulmalı, etkilenen kişi serin bir yere alınmalı ve sıvı verilmelidir.
Yaşlılar ve Kronik Hastalığı Olanlar Daha Fazla Risk Altında
Sıcak çarpması yaşlılarda ve kronik hastalığı olanlarda daha kolay gelişir. Aşırı sıvı ve elektrolit kaybı, bu grupları savunmasız hale getirir. Ayrıca obezite, kalp hastalıkları, alkol kullanımı ve dış ortamda fiziksel efor da riski artırır. Erken belirti durumunda hemen acil yardım çağrılmalı ve gerekirse kalp masajı gibi müdahaleler yapılmalıdır.
Güneş Çarpması Baş Bölgesinin Aşırı Isınmasıyla Oluşur
Güneş çarpması, başın doğrudan güneşe maruz kalması sonucu ortaya çıkar. Baş dönmesi, mide bulantısı, kızarık ve sıcak baş, bilinç bozukluğu, ense sertliği gibi belirtiler gösterir. Etkilenen kişi serin ve gölgeli bir yere alınmalı, başı yüksekte olacak şekilde yatırılmalı ve baş soğuk bezlerle serinletilmelidir. Şiddetli durumlarda mutlaka tıbbi yardım alınmalıdır.
Isı Bitkinliği Sıcak Ortamlarda Fazla Terlemeyle Gelişir
Isı bitkinliği genellikle uzun süreli sıcak maruziyeti ve yoğun terleme sonrası gelişir. Halsizlik, baş ağrısı, baygınlık hissi, yoğun susuzluk ve 40 dereceye kadar yükselen vücut ısısı ile kendini gösterir. Vücut soğutulmalı, duş alınmalı veya buz torbaları uygulanmalı ve gerekirse doktora başvurulmalıdır.
Isı Krampları Tuz ve Sıvı Kaybına Bağlı Gelişir
Fiziksel efor sırasında çok terleyen bireylerde görülen ısı krampları, kaslarda ağrılı kasılmalara yol açar. Özellikle bacaklar ve karın bölgesi etkilenir. Kişi serin bir yere alınmalı, kramplı kaslar nazikçe esnetilmeli ve elektrolit içeren içecekler tüketilmelidir.
Isı Yorgunluğu Bayılmalara Neden Olabilir
Uzun süre ayakta durmak ya da güneş altında kalmak, kısa süreli bayılma ya da dolaşım çökmesine neden olabilir. Etkilenen kişi sırt üstü yatırılmalı, ayakları yukarı kaldırılmalı ve serin bir ortamda dinlendirilmelidir. Tuzlu içecek verilmesi iyileşmeyi hızlandırır.
Isı Döküntüsü Ciltte Kızarıklık ve Kabarcıkla Kendini Gösterir
Aşırı terleme sonucu ciltte tahrişe bağlı gelişen ısı döküntüsü, genellikle boyun, göğüs altı, kasık gibi bölgelerde kırmızı kabarcıklarla ortaya çıkar. Özellikle küçük çocuklarda yaygındır. Etkilenen alanlar kuru tutulmalı, talk pudrası kullanılabilir. Ancak krem ve merhem gibi ürünlerden kaçınılmalıdır.
Serin Ortamlar Hayati Önem Taşıyor
Uzmanlar, özellikle risk grubundaki bireylerin günün sıcak saatlerinde dışarı çıkmamalarını, bol sıvı tüketmelerini ve serin ortamlarda bulunmalarını öneriyor. Sıcaklık dalgası etkisini sürdürdükçe sağlık riskleri de artıyor. Erken müdahale ve önlem hayat kurtarabilir.