VİYANA - SNmedia.at/Konferansın ana gündemi, federal hükümet, eyaletler ve belediyeler için borçlanma kurallarını düzenleyecek yeni İstikrar Anlaşması oldu. Anlaşmanın bu yıl içinde yürürlüğe girmesi hedefleniyor.

“Yapıcı Atmosfer”: Eğitim ve Sağlıkta Temel Uzlaşı

Dönem başkanı olan Steiermark Valisi Mario Kunasek (FPÖ) ve Başbakan Yardımcısı Andreas Babler (SPÖ), görüşmelerin “yapıcı” bir çerçevede gerçekleştiğini vurguladı.

Eğitimde hedef:

  • Tüm okul personelinin tek bir merkezde toplanması,

  • 2027’den itibaren ulusal düzeyde standart bir sistem,

  • Öğrencilerin ve hastaların uygun kurumlara yönlendirilmesiyle randevu ve bekleme sürelerinin azaltılması.

Sağlık alanında kararlaştırılan tedbirler:

  • Yasal sağlık sigortasında bürokrasinin azaltılması,

  • Ülke genelinde tek tip hizmet kataloğu,

  • Toplu sözleşme ve memur maaş çerçevesinin uyumlu hale getirilmesi,

  • Özel hekimlerin kamu sistemine daha iyi entegrasyonu,

  • Tıp fakültesi mezunlarına kamu sağlık sisteminde öncelik tanınması.

Uygulama seçeneklerinin 2026 ilk çeyreğinde somutlaştırılması planlanıyor.

Mali Gerginlik: Açık Beklentileri Kötüleşti

Konferans öncesi federal hükümetten tepki gösteren açıklamalar gelmişti. Dışişleri Bakanı Beate Meinl-Reisinger (NEOS), “Bütün konsolidasyonu eyaletler adına biz yapamayız” diyerek sert çıkmıştı. Tirol Valisi Anton Mattle (ÖVP) ise reformların hızlandırılmasını talep etti.

Medya raporlarına göre Avusturya’nın bu yılki bütçe açığı BİP’nin yüzde 4,9’una ulaşabilir. Daha önce hedeflenen oran yüzde 4,5’ti. Artışın nedeni ise özellikle eyalet borçlarındaki yükseliş.

Eyalet Bütçelerinde Tablo: Bazıları Açıkta, Bazıları Kemer Sıkıyor

Konferans sırasında eyaletlerin mali durumuna ilişkin tablo da şekillendi:

Eyaletlerin çoğunda tablo net değil ve bütçelerdeki risk unsurlarının arttığı vurgulanıyor.

İstikrar Paktı: Hızlı Karar Beklentisi

Vali Kunasek, istikrar paktının “hızla karara bağlanması gerektiğini” belirterek paketin finansal dengeleri güvence altına almak için kritik olduğunu ifade etti.

Pakt;

  • Federal hükümet,

  • Eyaletler,

  • Belediyeler
    arasında izin verilen bütçe açıklarının nasıl bölüştürüleceğini düzenleyecek.

Bu düzenleme finansal eşitleme sistemiyle karıştırılmamalı; pakt yalnızca açıkların dağılımını belirleyen mali bir çerçeve olacak.

Reformlar: GovTech Austria ve Serbestleştirme Hamlesi

Konferansta anayasal ve idari reformlar da ele alındı:

  • GovTech Austria adlı ortak BT tedarik yapısının kurulmasıyla kamuda tasarruf sağlanması,

  • Tüm kamu seviyelerinde bürokrasiyi azaltacak bir serbestleştirme girişimi,

  • Aralık 2025’te toplanacak yönlendirme komitesi ile kararnamelerin hazırlanması.

NEOS’tan Sert Uyarı, FPÖ’den Eleştiri

Dokuz NEOS eyalet sözcüsü, federal eyaletlere “bütçe krizinde daha cesur adımlar atma” çağrısında bulundu. Ülke çapında hizmet kesintilerine gerek kalmadan yapılabilecek tasarruf potansiyeline dikkat çektiler.

FPÖ para sözcüsü Alexander Petschnig ise rakamları “alarm verici” olarak niteledi ve şu uyarıyı yaptı:

“Bugün önlem alınmazsa, yüksek faizler, kötü kredi notları ve vatandaşlar üzerinde daha büyük yük kaçınılmaz olur.”

İşgücü Piyasası: Genç ve Uzun Süreli İşsizliğe Odaklanma

Konferans kapsamında işgücü piyasası temsilcileri, Sosyal Bakan Korinna Schumann (SPÖ) ile de bir araya geldi. Sıkıntılı bütçe koşullarına rağmen eğitim tedbirlerinin artırılması kararlaştırıldı.

Öne çıkan hedefler:

  • Genç işsizliğini azaltmak,

  • Uzun süreli işsizleri işgücüne döndürmek,

  • Yaşlı çalışanları çalışma hayatında tutmak,

  • Çıraklık sistemini güçlendirmek.

Eyaletler, federal hükümete tam zamanlı istihdamı destekleyecek teşvik modellerini inceleme çağrısı yaptı.

21 Madde Oybirliğiyle Kabul Edildi

Konferansın resmi gündemindeki 21 maddenin tamamı oybirliğiyle kabul edildi. Bunlar arasında:

  • İlaç tedarikinin uzun vadeli güvence altına alınması,

  • Eyaletler arası geçerli bir toplu ulaşım bileti için hazırlık,

  • Afet yardımlarında eşit tazminat uygulaması,

  • Kötü hava koşullarında mümkün olan yerlerde helikopter iniş izni.