Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde hukukun üstünlüğü ilkesinin ihlal edilmesi durumunda, ihlalde bulunan ülkelerin AB fonlarından faydalanmaması için oluşturulan mekanizmayı uygulamaya geçirmediği için AB Komisyonu'nu Avrupa Adalet Divanı'na şikayet etti.

Avrupa Parlamentosu, Brüksel'i tartışmalı yargı reformunda değişiklik yapması konusunda Polonya'yı harekete geçirememekle suçluyor.

AP'de Aralık 2020'de kabul edilen yasal düzenlemeye göre AB, hukukun üstünlüğünün tehdit altında olduğu üye ülkelerin Birlik'in ortak bütçesinden fon almasını durdurmasına izin verebiliyor.

Parlamento sözcüsü, AP'nin hukuk biriminin Parlamento Başkanı David Sassoli'nin talebi üzerine Cuma günü mahkemeye dava başvurusunda bulunduğunu açıkladı.

Avrupa'da ilk

Avrupa Parlamentosu'nun AB Komisyonu'nu Adalet Divanı'na şikayet etmesi, Avrupa tarihinde ilk kez görülüyor.

AP Başkanı Sassoli, AB Komisyonu'nun "tutarlı hareket etmesini ve Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen'in hukuk devleti konusundaki son genel kurul toplantısında söylediklerini gerçekleştirmesini beklediklerini" kaydetti. Sassoli, "Kelimeleri eylemler takip etmelidir" diye konuştu.

Avrupa Parlamentosu Başkanı David Sassoli ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen

Avrupa Parlamentosu Başkanı David Sassoli ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen

Şikayet, bu yılın başından beri yürürlükte olan Avrupa Birliği Hukuk Devleti Ceza Mekanizmasıyla bağlantılı olarak yapıldı. Söz konusu mekanizma ile hukukun üstünlüğünü ihlal etmek suretiyle AB fonlarını istismar eden ülkelerin Birlik fonlarından yararlanmalarının önünün kesilmesi öngörülüyor.

Macaristan ve Polonya itiraz ediyor

Macaristan ve Polonya hükümetleri, mekanizmanın yaşama geçirilmesiyle fon kısıtlamalarıyla karşı karşıya kalabilecekleri gerekçesiyle Avrupa Adalet Divanı'na yasal düzenlemeye karşı dava açmışlardı. AB Komisyonu da, Avrupa Adalet Divanı'nın Macaristan ve Polonya hakkında vereceği kararı bekliyordu. AB'ye üye devlet ve hükümet başkanları da aralarında bu yönde anlaşmışlardı.

Avrupa Parlamentosu ise Haziran ayında AB Komisyonu'na karşı, mekanizmayı uygulama konusunda yeterince ivedi davranmadığı gerekçesiyle şikayette bulunma kararı aldı. Ekim ayı ortasında da dava açılması yönünde karar çıktı. Bunun üzerine Sassoli, davayı hazırlamak için hukuk servisini görevlendirdi.

AB Komisyonu ise mekanizmanın yaşama geçirilmesi için hazırlıkların devam ettiğini ve hiçbir davanın arada kaybolmayacağını vurguladı.

Macaristan ve Polonya hükümetleri AB standartlarına aykırı olarak yargıyı etkilemeye çalıştıkları gerekçesiyle eleştirelere maruz kalıyor. İki ülkenin tutumlarının AB bütçesi için de tehlike oluşturduğunu belirten uzmanlar ise AB fonlarının olası kötüye kullanımı ile açılan davaları genellikle ulusal mahkemelerin ele aldığını hatırlatıyorlar.