VİYANA - SNmedia.at/Hali hazırda 58.000’den fazla veri kümesi ve 780 kullanım örneği (uygulama, görselleştirme vb.) sunan Data.gv.at platformu, yeni yasayla birlikte çok daha hızlı büyüyecek. Federal Bilgi İşlem Merkezi’nden Robert Seyfriedsberger, Eylül ayında “önemli bir artış” beklediklerini, tekrarlanan taleplerin otomatik olarak yayınlanmasıyla sürekli bir büyüme yaşanabileceğini açıkladı.
Şeffaflığın Çift Taraflı Faydaları
Artan veri hacmi yalnızca vatandaşlara değil, şirketlere ve kamu kurumlarına da yarar sağlayacak. Daha güncel ve karşılaştırılabilir veriler, hükümet faaliyetlerinde şeffaflık, işletmelerde daha iyi planlama ve idarede verimlilik artışı anlamına geliyor. Kullanıcı geri bildirimleriyle veri kalitesinin yükselmesi de bekleniyor. Tüm veriler ücretsiz, açık lisanslı ve makine tarafından okunabilir standartlarla sunuluyor.
Yolsuzlukla Mücadele İçin Yeni Araç
Bilgi Özgürlüğü Forumu (FOI) yönetim kurulu üyesi Markus Hametner, şeffaflığın hem yolsuzluğu önleyici bir etkisi olduğunu hem de gazetecilere daha güncel ve kapsamlı bilgi sağladığını vurguladı. Yeni düzenleme, bilgi taleplerine cevap süresini sekiz haftadan dört haftaya indiriyor. Bu değişiklik, özellikle COVID-19 kısa çalışma ödenekleri gibi uzun süren araştırmalarda kritik kolaylık sağlayacak.
Yüksek Beklentiler
Hametner, kısa teslim sürelerinin uygulanabilirliğinin takip edilmesi gerektiğini belirtti: Gazetecilerin ve kamuoyunun gecikmeleri eleştirmesi önemli. Uzmanlara göre, yasanın tam anlamıyla etkili olabilmesi için kamu kurumlarında kültürel bir dönüşüm gerekli. Proaktif veri paylaşımı, yalnızca teknik altyapıyla değil, aynı zamanda kurumların istekliliğiyle de doğrudan bağlantılı.
Avrupa’daki Deneyim
Almanya yaklaşık 20 yıldır bilgi edinme hakkını uyguluyor ve medya, bu yasadan sıkça yararlanarak siyasi açıdan önemli belgeleri kamuoyuna taşıyor. İsveç ise bu hakkı 1766’da tanıyarak dünyada öncülük etmişti. Avusturya’nın resmi gizliliği uzun süre koruması, küçük belediyelerdeki iş yükü endişeleri, kurumlar arası iletişim eksikliği ve siyasi aktörlerin şeffaflık karşısındaki isteksizliğiyle açıklanıyor.
Gelecek Perspektifi
Bilgi özgürlüğü mutlak değil; veri koruma, güvenlik ve gizlilik ilkeleri geçerliliğini koruyor. Gerektiğinde veriler anonimleştirilecek, birleştirilecek veya kısmen sansürlenecek. Buna rağmen uzmanlar, proaktif yayıncılığın yeni dönemde bir paradigma değişimi yaratabileceği görüşünde. Nihai etkinin ise kamu kurumlarının ne kadar iddialı davranacağına bağlı olduğu vurgulanıyor.
