VİYANA - SNmedia.at/ Dünya, ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Lideri Xi Jinping'in beklenen olası görüşmesine hazırlanırken, iki ülke arasındaki ticaret savaşı aniden alevlendi ve ipler kopma noktasına geldi.
Önceki günlerde ABD'li çip üreticileri Nvidia ve Qualcomm ile hukuki sorunlar yaşayan Çin hükümeti, perşembe günü nadir toprak elementlerinin ihracat kurallarını sıkılaştırarak ABD'yi kızdırdı.
Buna misilleme olarak Trump, cuma gecesi yaptığı açıklamada Çin'e yönelik gümrük vergilerini yüzde 100'e çıkardığını duyurdu, ayrıca teknoloji ticaretine de sıkı önlemler getirdi.
Bu durum, iki ülke arasında süregelen teknoloji ve ticaret savaşının 2019'dan bu yana en şiddetli noktasına ulaştığı yorumlarını beraberinde getiriyor.
İki ülke arasında iplerin gerilmesiyle sadece birkaç saat içinde borsa ciddi sarsıntılar geçirmeye başladı. ABD’nin S&P 500 endeksi yüzde 2’den fazla değer kaybederek nisan ayından bu yana en sert düşüşünü yaşadı. Yatırımcılar güvenli liman olarak altın ve ABD tahvillerine yönelirken, dolar değer kaybetti.
Ayrıca kripto para piyasasının toplam değeri de yaklaşık 4,25 trilyon dolardan 4,05 trilyon dolara düştü. Bitcoin, 122 bin dolardan (yüzde 10 düşerek) 107 bin dolara geriledi. Ethereum, XRP ve BNB ise yüzde 15'ten fazla değer kaybetti.
Peki tüm bu sarsıntıya neden olan nadir toprak elementleri nedir ve neden bu kadar önemliler?
Çin tam olarak ne yaptı?
Çin Ticaret Bakanlığı, perşembe günü daha önceki ihracat kontrollerini yeni kısıtlamalar ekleyerek genişletti. Buna göre herhangi bir şirket, değerinin yüzde 0,1'inden fazlası nadir toprak elementlerinden gelen belirli ürünleri ihraç etmek için Çin'den izin almak zorunda kalacak.
Bakanlık ayrıca ihracatı kısıtlanan nadir toprak elementlerinin listesini genişletti ve yabancı ordular tarafından kullanılmalarını yasakladı.
Yeni kurallar özellikle de ağır ve orta yoğunluklu nadir toprak elementleri (örneğin samarium, terbiyum, disprosiyum, gadolinyum, lutetiyum, skandiyum, itriyum gibi) ihracatını kapsıyor.
Tüm bunlar, Pekin'in Washington'ın koyduğu teknoloji, gümrük ve genel olarak ticaret kısıtlamalarına karşı mücadele kampanyasının bir parçası.
Nadir toprak elementleri neler?
Nadir toprak elementleri, kimyasal açıdan birbirine benzeyen ve birçok yüksek teknoloji ürününün üretiminde hayati önem taşıyan 17 elementin oluşturduğu bir cevher grubu.
Bunlar genellikle makinelerde, elektrikli araçlarda ve savaş uçaklarında kullanılan "kritik" mineraller olarak kabul ediliyor. Metalik yapılı ve genellikle manyetik, fosforesan (ışık saçan) veya katalitik özellikleriyle öne çıkıyor. Tek tek çok benzer kimyasal özellikler gösterdiklerinden ayrıştırılmaları zor.
