VİYANA - SNmedia.at/Karadeniz üzerinden Türk hava sahasına giren üç insansız hava aracının (İHA) düşürülmesinin yarattığı yankı devam ediyor.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) ve İçişleri Bakanlığı açıklamalarına göre bu ay içinde "düşürülen" ve "düşmüş halde bulunan" toplam üç farklı İHA vakası kamuoyuna yansıdı.
Bunların içinden bir tanesi Türk Hava Kuvvetleri tarafından vurularak düşürüldü. Diğerleri ise arazide parçalanmış halde bulundu.
İlki 15 Aralık'ta Karadeniz'den girip Ankara/Elmadağ ile Çankırı arasında F-16 uçağı tarafından hava-hava füzesi ile imha edildi. MSB, aracın "kontrolden çıktığının" anlaşıldığını ve yerleşim yerlerinden uzak bir noktada kontrollü şekilde vurulduğunu açıkladı. Füze isabeti sonrası çok küçük parçalara ayrıldığı için İHA'nın enkaz tespiti ve teknik analizinin çok zor olduğu ifade ediliyor.
Üçüncü İHA ise aralık sonu Balıkesir'de bulundu. Tıpkı Kocaeli'deki gibi bu İHA da düşmüştü.
Bu olaylar sonrasında Türk yetkililer, Rusya ve Ukrayna'yı Karadeniz güvenliği ve hava sahası ihlalleri konusunda resmen ikaz etti.
Pazar günü Cumhuriyet Halk Partisi Lideri Özgür Özel'in Ankara sınırında düşürülen İHA ile ilgili "Bir hava aracını düşürme yetkisi Erdoğan'da, iki saat boyunca talimat gelmedi," açıklamasını yapması, söz konusu olaylarla ilgili tartışmaları alevlendirdi.
İletişim Başkanlığı'nın Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) ise "İHA’nın Sayın Cumhurbaşkanımızdan talimat beklendiği için veya menşei kaygı yarattığı için geç düşürüldüğü iddiaları açık bir dezenformasyondur," dedi.
Orlan-10 nedir?
İHA'lardan ikisinin menşei ve türü bilinmiyor. Kocaeli-İzmit bölgesinde bulunan İHA'nın ise kuyruğunda kırmızı bir yıldızın olduğu görüldü. Halkın ihbarı üzerine jandarma ekipleri bölgeye sevk edilirken İHA'nın görüntüleri sosyal medyada yayıldı.
İçişleri Bakanlığı konuya ilişkin yaptığı açıklamada "Bugün Kocaeli-İzmit ilçesi Çubuklubala Mahallesi sınırları içerisinde ilk belirlemelere göre; Rus menşei keşif ve gözetleme amaçlı kullanılan Orlan-10 tipi olduğu değerlendirilen, İHA bulunmuştur," dedi.
Orlan-10 tipi İHA'lar keşif, gözetleme ve istihbarat toplama amacıyla kullanılıyor. Bu yüzden de gözetleme kameraları ve elektronik sensörler taşıyan bir sistemi var.
Radarda görünmüyor mu?
Radar kesit alanı düşük olduğu için bu İHA'lar, radar ekranında ya çok geç fark ediliyor ya da çok küçük bir hedef gibi görünüyor. Bu türden İHA'lar radar dalgasını radara geri değil, başka yöne saçıyor veya emiyor. Bu yüzden de görülmeleri zor oluyor.
Orlan-10'un tasarımında cam elyafı, epoksi reçine, yer yer karbon elyafı takviyeler ile lastik ve polimer bileşenler kullanıldı. Bunlar radar dalgalarını metale kıyasla daha az yansıtıyor ve aynı zamanda maliyeti azaltırken üretim hızını artırıyor. Orlan-10’un radar kesit alanı düşerken menzili de artırılıyor.