AVRUPA

Trump'ın Türkiye'ye 'Rusya'dan enerji almayı bırak' çağrısı gerçekçi mi?

ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye'ye Rusya'dan enerji almayı bırakma çağrısı yaptı.

VİYANA - SNmedia.at/25 Eylül'de Cumhrbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırladığında konuşan Trump, "Yapabileceği en iyi şey Rusya'dan petrol ve doğal gaz almayı bırakmak olur" dedi.

Rus TASS haber ajansının aktardığına göre Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, 26 Eylül'de yaptığı açıklamada Karadeniz üzerinden Türkiye'ye doğal gaz sağlayan TürkAkım ve Mavi Akım boru hatlarının "tam kapasite" çalıştığını söyledi.

Doğal gaz akışının Türkiye'ye "faydalı olduğu" sürece kesilmeyeceğini vurgulayan Peskov şu ifadeleri kullandı:

"Türkiye Cumhuriyeti ile ticari ve ekonomik iş birliğimizi sürdürüyoruz. [Türkiye], bizimle iş birliği konusunda kendi kararlarını alan egemen bir devlet."

Trump'ın açıklaması, ABD'nin Ukrayna-Rusya savaşında Rusya'ya yönelik baskıyı artırdığı bir dönemde geldi.

BBC Türkçe'ye konuşan uzmanlar, Türkiye'nin Rusya'ya olan enerji bağımlılığını kısa sürede büyük ölçüde azaltma ihtimalinin düşük olduğunu vurguladı.

Türkiye enerjide Rusya'ya ne kadar bağımlı?

Türkiye enerji konusunda büyük oranda dışa bağımlı durumda.

Ham petrolde en büyük ithalat ortağı açık ara farkla Rusya Federasyonu.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) verilerine göre Türkiye 2025'te Ocak-Haziran arası Rusya'dan 7.1 milyon ton ham petrol ithal etti.

Rusya'dan alınan ham petrol ve akaryakıt, toplam ithalatın yüzde 60'ına tekabul ediyor.

Bu oran 2024'te yüzde 66'ydı. Yani Türkiye'ye giren her 10 varilden neredeyse yedisi Rusya'dan geldi.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Enerji ve İklim Çalışmaları Merkezi Direktörü Doktor Mühdan Sağlam, Türkiye'nin son altı yılda Rusya'dan petrol ithalinin giderek arttığına işaret etti.

Sağlam, burada Ukrayna işgali sonrası Rus petrolünün ucuzlaması, Türkiye'nin ekonomik kriz sebebiyle ucuz petrol tercih etmesi ve Irak'tan arzın azalması gibi faktörlerin önemli rol oynadığını söyledi.

'Bir anda kesilemez'

Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener de Türkiye'nin Rusya ile enerji bağlarını derinleştirdiğini söyledi.

"Hiçbir petrol vazgeçilmez değildir" diye konuşan Akyener, buna karşın Türkiye'deki spesifik petrol rafinerilerinin Rusya ile iki ila beş yıllık tedarik anlaşmaları imzalamış olabileceğini, bu sebeple Rus petrolünün "bir anda" kesilemeyeceğini vurguladı.

Akyener, Türkiye'nin Rusya'dan petrol alımının geleceği ile ilgili şunları söyledi:

"Petrol ticaretinde para transferi noktasında alternatif metotlar da geliştirilmiş durumda. Türkiye'yi çok etkileyeceğini düşünmüyorum ama nezaket gereği belki biraz azaltabilir."