VİYANA - SNmedia.at/ Çin, ABD ve müttefiklerinin yıllardır uyguladığı teknoloji kısıtlamalarına karşı, yapay zekâ ve yarı iletken alanlarında eş zamanlı iki büyük hamleyle küresel dengeleri zorlamaya hazırlanıyor.
Bir yanda Çinli bilim insanları, Nvidia’nın en gelişmiş yapay zekâ çiplerini performans ve enerji verimliliğinde açık ara geride bıraktığını iddia ettikleri optik (fotonik) bir yapay zekâ çipi tanıttı. Diğer yanda ise Pekin yönetimi, bugüne kadar yalnızca Batı’nın kontrolünde olan aşırı morötesi litografi (EUV) teknolojisini geliştirmek için yürüttüğü gizli programda kritik bir eşiği geçti.
Bu iki gelişme Çin’in teknoloji ambargolarına verdiği yanıtta kopyalamadan çok alternatif yollar üretmeye yöneldiğini gösteriyor. Çin hâlâ en gelişmiş çiplerin seri üretiminde geride olabilir; ancak hem mimari hem üretim teknolojisi düzeyinde atılan bu adımlar, küresel yarı iletken rekabetinin uzun vadede çok daha karmaşık ve çok kutuplu hale geleceğine işaret ediyor.
Işıkla çalışan yapay zekâ: LightGen
Şanghay Jiao Tong Üniversitesi ve Tsinghua Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi tarafından geliştirilen LightGen adlı optik hesaplama çipi, elektronlar yerine ışık sinyalleri kullanarak yapay zekâ işlemlerini gerçekleştiriyor. Hakemli bilimsel dergi Science'ta yayımlanan çalışmaya göre LightGen, özellikle görüntü ve video üretimi gibi üretken yapay zekâ görevlerinde, geleneksel elektronik çiplere kıyasla çok daha yüksek hız ve enerji verimliliği sunabilir.
Yaklaşık 2 milyon fotonik “nöronun” yalnızca 136,5 mm²’lik bir çipe sığdırıldığı sistem; yüksek çözünürlüklü görseller, üç boyutlu sahneler ve video içerikleri üretebiliyor. Deneylerde LightGen’in, 512×512 piksel çözünürlükte detaylı ve mantıksal olarak tutarlı görüntüler oluşturabildiği, gürültü giderme, stil aktarımı ve 3D manipülasyon gibi işlemleri başarıyla gerçekleştirdiği belirtildi.