AVRUPA

Ay’a yeni yarış: İlk Avrupalı astronot Alman mı olacak?

İnsanlık Ay’a geri dönüyor. Bu durum beraberinde eski rekabetleri ve yeni hırsları da getirirken, Avrupa söz sahibi olmak istiyor, Almanya ise ön safta yer almayı hedefliyor. Peki, Berlin için tarihi bir fırsat kapıda olabilir mi?

VİYANA - SNmedia.at/ İnsanların 2027’de yeniden Ay’a ayak basması planlanıyor. Bu dönüş, birçok açıdan Soğuk Savaş’ı hatırlatan bir döneme denk geliyor: yeniden silahlanma, yeni güç blokları ve Doğu ile Batı arasındaki artan gerilimler.

Geçmişte olduğu gibi uzay, bir kez daha stratejik rekabetin sahnesi haline gelmiş durumda. Ay’a yeni bir iniş, bilimsel ilerlemenin çok ötesinde bir anlam taşıyor, yeni uzay yarışında teknolojik liderliğin ve jeopolitik gücün bir göstergesi olarak görülüyor. Ay’da kalıcı bir varlık, gelecekte uzay standartları, kaynakların kullanımı ve uluslararası iş birliği üzerinde söz sahibi olmayı da beraberinde getiriyor.

Hedefler de buna paralel olarak epey iddialı. ABD ve Avrupa’nın yanı sıra özellikle Rusya ve Çin kendi programlarını hızla ilerletiyor. Bu tabloda Avrupa Birliği (AB), yalnızca ABD’nin ortağı olarak değil, uzayda giderek daha bağımsız bir aktör olarak giderek daha fazla ön plana çıkıyor.

Bu da yeni bir soruyu gündeme getiriyor: Bu yarış, ilk kez bir Alman’ın Ay’a ayak basmasıyla sonuçlanabilir mi?

Avrupa imzası taşıyan ABD Ay programı

İnsanların Ay’a dönüşü, NASA öncülüğündeki Artemis programının bir parçası. ABD liderliği üstlenirken, başta Avrupa Uzay Ajansı (ESA) olmak üzere uluslararası ortaklar merkezi bir rol oynuyor.

2026’nın ilk yarısında Artemis 2 kapsamında Ay yörüngesinde insanlı bir uçuş planlanıyor. Bir yıl sonra Artemis 3, 1972’den bu yana ilk kez astronotların Ay yüzeyine inmesini sağlayacak. Uzun vadede ise Ay yörüngesinde Gateway adlı bir uzay istasyonunun inşası öngörülüyor.

Avrupa bu süreçte yalnızca siyasi değil, teknolojik olarak da kritik bir konumda. Görevlerin kilit unsurlarından biri, NASA adına ESA tarafından geliştirilen ve büyük ölçüde Almanya’da üretilen Orion uzay aracının Avrupa servis modülü.

Bu rol, Ay’da bir öncelikle de taçlanabilir. ESA Başkanı Josef Aschbacher, gelecekteki bir Ay görevinde ilk Avrupalı astronotların Alman, Fransız ve İtalyan olmasına karar verdiğini açıkladı. Başlangıcın Almanya’dan yapılması öngörülüyor.

21. yüzyılın Gagarin’i Alexander Gerst mi?
Şu anda dört Alman astronot Ay bileti için umut taşıyor. Bugünkü koşullarda Alexander Gerst ve Matthias Maurer en güçlü adaylar olarak görülüyor.

Jeofizikçi ve volkanolog Gerst ile malzeme bilimci Maurer, daha önce Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) görev yaptı ve ESA’nın aktif astronot kadrosunda yer alıyor.

Seçim sürecinde deneyim belirleyici: mevcut kriterlere göre Ay görevine yalnızca daha önce uzaya çıkmış astronotlar seçilebiliyor. Bu nedenle yedek astronotlar olan biyokimyacı Amelie Schoenenwald ile pilot Nicola Winter henüz bu koşulu karşılamıyor.

Ancak Ay görevine birkaç yıl daha olabileceği göz önüne alındığında, onların da bu süre içinde uzay deneyimi kazanarak aday olmaları ihtimal dışı değil.