<main role="main"> <p dir="ltr">Yıllık 7 milyona yakın ölümle ilişkilendirilen hava kirliliği günümüzün en büyük çevresel sağlık tehdidi olarak görülüyor.</p> <p dir="ltr">İsviçre merkezli hava kalitesi teknolojisi şirketi IQAir tarafından yıllık yayımlanan rapor, metreküp başına düşen ince parçacıklı madde (PM2.5) yoğunluğu ölçümlerini esas alıyor.</p> <p dir="ltr">Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından geçen yıl güncellenen hava kirliliği eşik değerlerini kullananan rapora göre dünya çapında şehirlerin yüzde 97'sinde bu eşik değerler aşılmış durumda. Yani WHO standartlarına göre incelenen 6 bin 475 şehirden yalnızca 222'si 2021'de temiz hava soludu.</p> <p dir="ltr">WHO standartlarına göre bir bölgede temiz hava solunabilmesi için PM2.5 değerinin en fazla 5 μg/m olması gerekiyor.</p> <p dir="ltr">Buna göre Türkiye'de hava kirliliği 2021'de yıl boyunca WHO kılavuz değerlerinin 3 ila 5 katı üzerindeydi. Türkiye'de PM2.5 yoğunluğu 2021 yılında ortalama 20 μg/m olarak ölçüldü. 2020 için bu oran 18,7'ydi. Türkiye, bu oranla Avrupa bölgesindeki 42 ülke arasında havası en kirli 7'inci ülke oldu.</p> <p dir="ltr">Raporda 2021'de İspanya'dan Türkiye'ye Avrupa genelinde görülen yoğun yangınların hava kirliliğinde artışa katkıda bulunduğu belirtiliyor.</p> <p dir="ltr">PM2.5 yoğunluğuna göre havası en kirli başkentleri sıralayan raporda Ankara, PM 17,2 yoğunluğuyla 54'üncü sırada yer alıyor.</p> <p dir="ltr">Türkiye'nin Avrupa bölgesi dahilinde incelendiği raporda Avrupa'nın havası en kirli kentleri sıralamasında Iğdır 66 μg/m yoğunluğuyla ilk sırada. 1,588 şehir arasında ilk sıradaki Iğdır'ı 49.8 μg/m yoğunluğuyla Rusya'nın Krasnoyarsk kenti ve 47.2 μg/m yoğunluğuyla Sırbistan'ın Yeni Pazar şehri izliyor. Dördüncü sırada 46 μg/m yoğunluğuyla Bosna Hersek'in Foča kenti var ve onu 44.4 μg/m yoğunluğuyla Düzce takip ediyor.</p> <p dir="ltr">Türkiye'nin havası en kirli kentleri sıralamasında Iğdır'ı Düzce ve Erzurum izliyor.</p> <p dir="ltr">2020'de ilk sırada yer alan Çorum ise Bursa'nın hemen önünde havası en kirli 9'uncu kent.</p> <p dir="ltr">Saç telinin çapının 30'da biri kadar büyüklükteki PM2.5 parçacıkları bazı solunum yolu hastalıkları ve akciğer kanseriyle ilişkilendiriliyor.</p> <h2 id="2021de-5-yaşın-altındaki-yaklaşık-40-bin-çocuk-ölümüyle-ilişkilendirildi" tabindex="-1">2021'de 5 yaşın altındaki yaklaşık 40 bin çocuk ölümüyle ilişkilendirildi</h2> <p dir="ltr">Hava kirliliğinin günlük maliyetinin 8 milyar dolarla küresel gayrisafi milli hasılanın yüzde 3 ila 4'üne karşılık geldiği tahmin ediliyor.</p> <p dir="ltr">Rapora göre hava kirliliği nüfusun en kırılgan kesimlerini daha fazla etkiliyor. 2021'de 5 yaşın altındaki yaklaşık 40 bin çocuk ölümü doğrudan PM2.5 kirliliğiyle ilişkilendirildi.</p> <p dir="ltr">Eylül 2021'de WHO, küresel sağlık etkileri nedeniyle, hava kirliliği kılavuz değerlerini 2006 yılından bu yana ilk kez güncelledi. Buna göre tavsiye edilen PM2.5 değeri 10 μg/m'dan 5 μg/m'a indirdi.</p> <p dir="ltr">Kaynak : BBC Türkçe</p> </main> <aside aria-labelledby="related-topics" role="complementary"></aside>